काठमाडौँ । नेपाल राष्ट्र बैंकले चालु पुँजी कर्जा मार्गदर्शनमा गरेको संशोधनको पृष्ठभूमिमा बैंकहरूले उद्योगी व्यवसायीहरूलाई प्रदान गरेको चालु पुँजी कर्जाको तथ्याङ्क सार्वजनिक भएको छ ।
चालू आर्थिक वर्षको बैशाख मसान्तसम्ममा कुल चालु पुँजी कर्जा ८ खर्ब ३५ अर्ब ७५ करोड ६९ लाख रुपैयाँ पुगेको छ । यो गत वर्षको सोही अवधिको तुलनामा १२.९० प्रतिशतले बढी हो, जब कुल कर्जा ७ खर्ब ४२ अर्ब ५ करोड २५ लाख रुपैयाँ थियो ।
नेपाल राष्ट्र बैंकका गभर्नर डा. विश्वनाथ पौडेलले देश दौडाका क्रममा उद्योगी व्यवसायीहरूबाट चालु पुँजी कर्जा मार्गदर्शनका कारण समस्या भएको गुनासो आएपछि संशोधनमार्फत राहत प्रदान गरेका थिए । संशोधित निर्देशन अनुसार, तोकिएको सीमाभन्दा बढी भएको कर्जा रकम २०८४ असार मसान्तसम्ममा सीमाभित्र ल्याउनुपर्नेछ, जुन यसअघि २०८२ असार मसान्तसम्मको समयसीमा थियो ।
कुन बैंकले कति चालु पुँजी कर्जा दिए ?
बैशाख मसान्तसम्मको तथ्याङ्क अनुसार, चालु पुँजी कर्जा धेरै दिने बैंकहरूमा नेपाल एसबीआई बैंक अग्रस्थानमा देखिएको छ ।
नेपाल एसबीआई बैंक: यस बैंकले बैशाख मसान्तसम्म १ खर्ब २८ अर्ब ४२ करोड १२ लाख रुपैयाँ चालु पुँजी कर्जा प्रवाह गरेको छ। यो गत वर्षको तुलनामा १५.२१ प्रतिशतको वृद्धि हो।
एक खर्बभन्दा बढी कर्जा दिने बैंकहरू: नेपाल एसबीआईसँगै कृषि विकास बैंक र नबिल बैंक ले पनि एक खर्बभन्दा बढीको चालु पुँजी कर्जा दिएका छन्। कृषि विकास बैंकको चालु पुँजी कर्जा गत वर्षको तुलनामा घटेको छ, जबकि नबिल बैंकले गत वर्षको बैशाख मसान्तसम्म ९८ अर्ब ७१ करोड रुपैयाँ मात्रै चालु पुँजी कर्जा वितरण गरेको थियो।
अन्य प्रमुख बैंकहरू:-
लक्ष्मी सनराइज बैंक: ६० अर्ब १६ करोड रुपैयाँ
ग्लोबल आईएमई बैंक: ५६ अर्ब ७३ करोड रुपैयाँ
कुमारी बैंक: ४१ अर्ब ८६ करोड रुपैयाँ
एनआईसी एसिया: ३५ अर्ब ८९ करोड रुपैयाँ
प्रभु बैंक: ३५ अर्ब ४३ करोड रुपैयाँ
हिमालयन बैंक: ३४ अर्ब ७२ करोड रुपैयाँ
नेपाल बैंक: ३१ अर्ब ७६ करोड रुपैयाँ (गत वर्षको तुलनामा ५.०२ प्रतिशतले वृद्धि)
एभरेष्ट बैंक: ३० अर्ब ५१ करोड रुपैयाँ
सिद्धार्थ बैंक: ३० अर्ब ५१ करोड रुपैयाँ
२० देखि २६ अर्बको बीचमा: स्ट्यान्डर्ड चार्टर्ड बैंक, राष्ट्रिय वाणिज्य बैंक, एनएमबी बैंक र माछापुच्छ्रे बैंक।
१० देखि २० अर्बको बीचमा: सिटिजन्स बैंक, सानिमा बैंक र प्राइम कमर्सियल बैंक।
सबैभन्दा कम: नेपाल इन्भेष्टमेन्ट मेगा बैंकको ६ अर्ब ३ करोड रुपैयाँ मात्रै रहेको छ।
चालु पुँजी कर्जा मार्गदर्शनको औचित्य र प्रभाव
निवर्तमान गभर्नर महाप्रसाद अधिकारीको कार्यकालमा ऋण प्रवाहको वास्तविक असर अर्थतन्त्रमा नदेखिएको भन्दै चालु पुँजी कर्जा मार्गदर्शन लागू गरी ऋण प्रवाहमा कडाइ गरिएको थियो । यसको मुख्य उद्देश्य कर्जाको दुरुपयोग रोक्नु थियो, किनभने राष्ट्र बैंकका अधिकारीहरूका अनुसार उद्योग व्यवसायको चालु पुँजीको आवश्यकता देखाएर घरजग्गा र सेयर बजारमा कर्जा प्रयोग भएको पाइएको थियो। चालु पुँजी कर्जामा कडाइ गरेपछि तरलता सहज भए पनि पुँजी बजारमा भने अपेक्षित वृद्धि हुन सकेको छैन ।
गभर्नर डा. विश्वनाथ पौडेल नियुक्ति भएलगत्तै उनले चालु पुँजी कर्जा सम्बन्धी मार्गदर्शनलाई बिस्तारै खुकुलो पार्न सुरु गरेका छन् । हालै सार्वजनिक भएको गभर्नर पौडेलको सम्पत्ति विवरण अनुसार उनले बैंक तथा विभिन्न हाइड्रोपावर कम्पनीहरूमा १४ करोड रुपैयाँ बराबर लगानी गरेका छन् ।
गभर्नर आफैँ सेयर बजारका संस्थापक लगानीकर्ता भएको हुनाले आगामी मौद्रिक नीतिमा सेयर बजारलाई कडाइ गर्ने नीति नआउनेमा लगानीकर्ताहरू आशावादी देखिएका छन् । गभर्नरले आफ्नो तेस्रो मौद्रिक नीति समीक्षामार्फत मार्जिन कर्जाको जोखिम भारलाई १२५ बाट १०० प्रतिशतमा झारेर पुँजी बजारका लगानीकर्तालाई राहत दिइसकेका छन् भने चालु पुँजी कर्जा मार्गदर्शन संशोधनमार्फत उद्योगी व्यवसायीलाई पनि खुशी बनाएका छन् ।
